Değer Kaybı Hangi Araçlardan Alınabilir? – Değer kaybı, diğer bir deyişle araç değer kaybı trafik kazası neticesinde araçta meydana gelen değer kaybını belirten bir deyimdir. Trafik kazalarında araçlar doğal olarak maddi zarar görürler, kaza öncesi aracın gerçek değeriyle, kaza sonrası onarım ve tamirat yapıldıktan sonraki 2. el piyasa fiyatı arasındaki fark araç değer kaybı olarak adlandırılır. Trafik kazası meydana geldikten sonra kusuru daha az veya tamamen kusursuz olan taraf gördüğü zararı telefi etmek amacıyla kazanın karşı tarafın sigorta şirketine başvuru yaparak aracının tamir ve parça değişimlerini talep eder. Ancak kaza sonrası meydana gelen zarar sadece onarım ve parça değişimiyle giderilemez. Aracın yaşadığı değer kaybı da sigorta şirketinden talep edilir.
Günümüzde sigorta şirketlerinin bazıları sigorta poliçelerinde değer kaybı maddesi var ise kısmen bu zararları ödese de, büyük çoğunluğu bu zararın karşılanmasından imtina etmektedir. Bu gibi hallerde değer kaybı yaşayan araç sahibi sigorta tahkim komisyonu değer kaybı başvurusu yaparak konuyu hukuki yollarla çözüme kavuşturabilir.
Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır?
Sigorta tahkim komisyonuna başvuru yapabilmek için öncelikle karşı tarafın sigorta şirketine başvuru yapılmış olması zorunludur. Ancak sigorta şirketine araç değer kaybı başvurusu ile sonuç alınamaması halinde tahkim başvurusu kabul edilir. İlk başvurunun üzerinden 15 gün geçmesi ve bir sonuç alınamaması halinde başvuruyu kabul eden komisyon, yapacağı inceleme sonrasında araç değer kaybı miktarını belirleyerek ilgili taraflara kararı tebliğ eder. Bir araca değer kaybı ödemesi yapılabilmesi için geçmişte farklı kriterler söz konusu olsa da, günümüzde her kilometredeki araç için değer kaybı ödenmektedir. Değer kaybı başvurusu için temel iki şart mevcuttur.
1- Aracın kaza sırasında pert olmaması
2- Kaza sonucu tutulan kaza tespit tutanağına göre başvuruda bulunanın kazada %100 kusurlu olmamasıdır.
Yukarıda da belirtildiği üzere ilk başvuru sigorta şirketine yapıldıktan sonra zarar gören araç sahibinin talebi doğrultusunda arabulucuya başvuru yaparak zararın tazmini söz konusu olabilmektedir.
Araç Değer Kaybı Neye Göre Hesaplanır?
Araç değer kaybı hesaplama sırasında birçok farklı kriter göz önüne alınmaktadır. Hesaplamada aracın ticari olup olmadığı gibi hususlar da dikkate alınır. Bunun yanısıra,
- Aracın marka ve modeli,
- Yaşı ve kilometresi,
- Aracın kazadan önceki ve sonrasındaki piyasa fiyatı
- Kaza sonrası onarım ve parça değişiminin yetkili serviste veya özel serviste yapıldığı
- Hasarlı parçaların sayısı ve niteliği araç değer kaybı belirlemesinde göz önünde bulundurulur.
Araç Değer Kaybının Dava Yoluyla Alınması
Sigorta tahkim komisyonu, konusunda uzmanlaşmış hakimler tarafından oluşan bir kuruldur. Burada alınana kararlar mahkeme kararı niteliğinde olup 5 Bin TL’ye kadar olan kararlar kesinleşmiş kararlardır ve temyizi kabil değildir. 5 bin TL üzerindeki kararlara itiraz süresi de komisyonun kararından sonraki 10 gün içerisinde yapılmalıdır. Araç değer kaybı dava yoluyla da alınabilir. Bunun için değer kaybı başvurusu yapacak olan araç sahibinin ikamet ettiği yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesine müracaat ederek dava açması gerekir.
Değer kaybının tazmini için sigorta şirketi aleyhine dava açılacak ise bu kez Türk Ticaret Kanunu 4. maddesi uyarınca davanın Asiye Ticaret Mahkemesine açılması icap etmektedir. Kaza sonucunda maddi değer kaybı yaşayan araç sahibi aracın, sürücüsü, ruhsat sahibi veya aracı sigorta eden şirkete karşı dava açabilme hakkına sahiptir. Trafik kazaları sonucunda oluşan mağduriyetlerin giderilmesi adına yapılacak başvurular ve izlenecek yollar bazı hallerde uzun ve meşakkatli olabilmektedir. Bu sebeple trafik ve ticaret kanunu konusunda uzmanlaşmış hukuk büroları veya avukatlardan destek alınması tavsiye edilmektedir.